UYKU VE CİNSELLİK
Uyku vücudun her sistemi için kritik öneme sahiptir ve hem fiziksel hem ruhsal hem de cinsel sağlığın önemli bir direğidir. Uykunun ve cinselliğin yaşamda ve sağlıkta oynadığı önemli role rağmen aralarındaki ilişki çoğu zaman gözden kaçırılır. Uyku ile cinsellik arasında çift yönlü ve önemli bir bağlantı vardır. Diğer bir deyişle, iyi uyku daha iyi bir cinsel yaşamı teşvik ederken, sağlıklı bir cinsel yaşam da daha iyi uykuyu kolaylaştırır. İyi bir gece uykusu çekmenin tek yolu aktif bir cinsel yaşam olmasa da vücudunuzun sekse hazır olması için yeterli uyku kesinlikle gereklidir. Yeterince uyumak, seks yapmak için enerji ve dayanıklılığa sahip olmanızı sağlarken, yeterli uyku aynı zamanda vücudunuzun hormonlarını cinsel aktiviteye hazır olacak şekilde düzenlemesini sağlar. Uyku ve seks arasındaki bu bağlantı, yetişkin sağlığına katkıda bulunan son derece önemli bir faktördür.
Sağlıklı Uyku Nedir?
Sağlıklı uykunun tanımının saat üzerinden yapılması doğru bir yaklaşım değildir, herkesin sirkadiyen ritmi farklıdır. Sirkadiyen ritim, her 24 saatte bir tekrarlanan vücudun doğal, dahili uyku-uyanıklık döngüsünü ifade eder. Bu döngüde bazı kişiler için 5-6 saatlik uyku yeterli olurken, bazı kişilerse normal uyku düzenlerinde 10-12 saat uykuya ihtiyaç duyarlar.
Genellikle yetişkinler için en uygun uyku süresinin 7-9 saat olduğu söylense de sağlıklı uyku için kişiye yeterli miktarda dinlenmeyi sağlayan süreye ihtiyaç vardır. Sabah dinlenmiş olarak uyanmıyorsanız, bu muhtemelen daha fazla uykuya ihtiyacınız olduğunun bir işaretidir. Sağlıklı uykuda süre kadar uyku kalitesi de çok önemlidir. Tipik bir gece uykusu, her biri ayrı uyku aşamalarından oluşan birkaç uyku döngüsünden oluşur. Kesintisiz sürekli uyku, bu aşamaların düzgün bir şekilde ilerlemesine izin vererek dinlendirici uyku sağlar.
Uykunun dört aşaması vardır. Bu dört aşama, uyku sırasında nörolojik olarak tetiklenir ve düzenli bir sirkadiyen ritimde her gece tutarlı bir döngüyü takip eder. 1. aşama, ilk NREM aşamasıdır ve uyanıklık ile uyku arasındaki geçişle tanımlanır. 2. aşama, uyuyan kişinin uyandırılmasının daha zor olduğu ikinci NREM aşamasıdır. 3. aşama, "derin uyku" olarak adlandırılan üçüncü NREM aşamasıdır. 4. aşama, uyuyan kişinin kaslarının neredeyse tamamen felç olduğu ve gözlerin hızla hareket ettiği REM uykusudur. Bu aşamada, NREM uyku aşamalarına kıyasla çok daha fazla rüya görülür ve nöral aktivite, uyanık bir bireyinkine benzer. Bu dört aşamalı uyku döngüsü gece uykusunda birkaç kez tekrarlanır. REM dönemlerinin süresi uzar ve gece devam ettikçe 3. aşama kısalır ve her döngü yaklaşık 90 ila 110 dakika sürer. Uyku döngülerinin temel yapısı insanlar arasında aynı olsa da uykunun sürdürülmesi kişiden kişiye değişebilir.
Uyku Bozuklukları
İnsanlar yaşamlarının üçte birini uyuyarak geçirirler. Uyku ihtiyacınız, ne kadar uyuduğunuza bağlı olarak değişir. Gündüz uzun bir şekerleme yaptıysanız, gece uykuya dalmak daha zor olabilir; tersine, bütün geceyi uyumadan geçirdiyseniz ertesi gün uyanık kalmakta zorlanırsınız. Bu gibi olağan durumlar dışında uyku düzeninin olmadığı sağlık sorunları ve uyku bozuklukları da vardır.
Yaşamın pek çok alanını olumsuz etkileyen uyku bozukluklarının çeşitli türleri vardır. Birincil uykusuzluk (insomnia), birincil hipersomnia (aşırı uyuma), narkolepsi (gündüz aşırı uykulu olma), horlama, uyku-apne sendromu (uykuda 10 saniye ve üstünde solunum durması), sirkadiyen ritim uyku bozukluğu (istenilen ve gerçekte uyunan uyku dönemleri arasındaki uyumsuzluk), gecikmeli ve değişen vardiya tipi uykusuzluk, nokturnal myoklonusta (bacakların hareketli olduğu sık uyanmalı ve dinlendirmeyen uyku), huzursuz bacak sendromu (bacak hareketlerinin uyumaya engel olması) ve kleine-levin sendromu (genç erkek hastalarda birkaç hafta süreyle aşırı uyuma, sadece aralarda oburca yemek için uyanma, aşırı cinsel etkinlik ve saldırganlık durumu) uyku bozukluklarının en sık rastlanan türleridir..
Uyku Seksi Nasıl Etkiler?
Çeşitli uyku bozuklukları cinsel işlev bozuklukları açısından risk faktörüdür. Cinsel işlev bozukluğu örnekleri, sekse ilgi kaybı, uyarılma eksikliği, orgazm olamama, acı veren veya zevk vermeyen seksi içerir. Cinsel sağlık sorunları öncelikle fiziksel olabilir, ancak genellikle normal cinsel aktiviteye müdahale eden zihinsel, duygusal veya ilişki sorunlarına bağlıdır.
En yaygın uyku bozukluklarından biri olan uykusuzluk, cinsel işlev bozukluğu için bir risk faktörüdür. Uykusuzluk, uyumak için yeterli fırsat ve koşullara sahip olmasına rağmen uykuya dalmakta ve uykuyu sürdürmekte güçlük çekme veya bunu yapamama durumudur. İnsanlar yeterince uyumadığında, genel sağlıkları ve işlevleri bozulur. Yetersiz uyku, zihinsel sağlık üzerindeki etkisi nedeniyle cinsel ilişkiyi de engelleyebilir. Yetersiz ve parçalanmış uyku, depresyon ve anksiyete gibi durumları şiddetlendirebilir. Bu bozukluklar, cinsel istek ve uyarılma üzerindeki etkileri nedeniyle genellikle cinsel işlev bozukluğu ile ilişkilidir.
Vücut uyku güçlükleri nedeniyle strese girdiğinde, beyin kortizol gibi stres hormonlarını daha fazla salgılarken östrojen ve testosteron gibi seks hormonlarının üretimini baskılar. Uyku yoksunluğu, kadınlarda cinsel istek azalması ve uyarılmama, erkeklerde de erektil disfonksiyona yol açabilir. Uykuyu bozan tekrarlayan solunum duraklamalarını içeren obstrüktif uyku apnesi (OSA), önemli ölçüde daha yüksek erektil disfonksiyon riski oluşturabilir. Vardiyalı çalışma olarak bilinen standart dışı saatlerde uykuyu gerektiren koşullar da erektil disfonksiyona yol açabilir.
Uyku sorunları, cinsel sağlığı engelleyebilecek duygusal ve ilişkisel sorunlara da yol açabilir. Örneğin, uyku eksikliği stresi artırarak partnerler arasında çatışmayı daha olası hale getirebilir ve tatmin edici bir cinsel yaşamdan uzaklaştıran bir duygusal durumu teşvik edebilir. Uykunun cinsel sağlığı etkileyebileceği bir başka yol da bozulmuş karar verme ve dürtü kontrolüdür. Uyku yoksunluğu, cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlara veya planlanmamış hamileliğe yol açabilecek riskli cinsel davranış olasılığını artırabilir. Uykusuzluk, horlama ve uyku apne sendromu, vardiyalı çalışmanın cinsel yaşam üzerindeki olumsuz etkileri erkeklerde kadınlara göre daha fazla görülür.
Seks Uykuyu Nasıl Etkiler?
Cinsel aktivite genellikle daha iyi uykuya katkıda bulunur. Orgazmdan sonra vücut rahatlatıcı duygular uyandıran hormonlar salgılar. Orgazmı, uykuyu teşvik eden parasempatik bir deşarj, psikolojik ve fiziksel rahatlama izler. Seks ayrıca stresle ilişkili kortizol hormonunun seviyesini de düşürür. Bu hormonal değişikliklerin sağladığı rahatlama uykuya dalmayı kolaylaştırır.
Uykuyu ve Cinsel Sağlığı İyileştirmek
Uyku sorunları ve gündüz uyku hali, uyku apnesi gibi uyku bozukluklarından ya da uykuya müdahale edebilecek diğer sağlık sorunlarından kaynaklanabilir. Bu bozuklukların tedavi edilmesi uykuyu çok büyük ölçüde iyileştirerek cinsel yaşamı da olumlu etkiler. Uyku ortamını (uyunan yer, ısı, aydınlatma, koku) ve uykuyu etkileyen günlük alışkanlıkları içeren uyku hijyeni ya da konforu, kaliteli uykunun bir diğer kritik yönüdür. Uyku konforunu artırabilecek özel ipuçları şunları içerir:
- Karartma perdeleri, uyku maskesi, kulak tıkaçları kullanarak gürültü veya ışıktan kaynaklanan uyku kesintisi kaynaklarını ortadan kaldırmak.
- Çalışma dışı günler de dahil olmak üzere tutarlı bir uyku programı sürdürmek. Amaç, her gün aynı uyanma ve yatma saatine sahip olmak olmalıdır.
- Alkol, tütün, kafein, geç ve ağır yemekler ve öğleden sonra veya akşam uzun şekerlemeler dahil olmak üzere gece uykuyu engelleyebilecek şeylerden kaçınmak.
- Yatak odasını teknolojiden arınmış bir bölge haline getirmek, yani cep telefonu, bilgisayar ve televizyonu yatak odasına almamak.
- Gündüz uyuma alışkanlığını bırakmak.
- Her gün fiziksel aktivite ve gün ışığına maruz kalmak için zaman ayırmak.
- Gevşeme tekniklerini öğrenmek ve bunları yatmaya hazırlanmak için gece rutinine dahil etmek.
Sağlıklı uyku alışkanlıkları daha canlı bir cinsel yaşamın yolunu açabilir. Uyku ile seks arasındaki çift yönlü ilişkide düzenli ve tatmin edici seks de uyku sağlığını iyileştirir. Bu nedenle cinsel işlev bozukluğu ile ilgili sorunların çözümü için cinsel terapi almak önemlidir.
Uykuyu Kolaylaştıran Sağlık Takviyeleri
Sağlıklı uyku genellikle iyi uyku alışkanlıkları başlar. Uyku düzenini sağlamak ve her sabah yenilenmiş olarak uyanmak için uykuyu kolaylaştırıcı takviyeler kullanılabilir. Uyku sağlığını korumaya yardımcı olan maddelerden başlıcaları, melatonin, triptofan, B6 vitamini, kediotu, melissa officinalis, şerbetçiotu, passiflora, safran, sarı kantaron, papatya ve biberiyedir.
MELATONİN
Melatonin güçlü bir antioksidandır ve serbest radikallerin detoksifikasyonu ve antioksidan eylemler, kemik oluşumu ve kemiklerin korunması, cinsel işlevlerin ve üreme fonksiyonlarının sağlıklı sürdürülmesi, kardiyovasküler işlevler, bağışıklık sistemi veya kilo kontrolüne olumlu etkileri vardır. Ayrıca beyin fonksiyonları, gastrointestinal sistem, ruh sağlığı ve kanseri önleme açısından koruyucu ve tedavi edici etkileri olduğu bilinmektedir.
Melatonin epifiz bezi tarafından üretilir ve yalnızca geceleri salgılanır. Uyku, hipotalamusun suprakiazmatik çekirdek adı verilen küçük bir bölgesinden kaynaklanan sirkadiyen ritim kontrolü ile nörolojik olarak üretilir ve sürdürülür. Bu bölge, optik sinirlere yakın bir yerde bulunur ve ortam ışığından ipuçları alır, ardından günlük ışık düzenleriyle ilgili bilgileri epifiz bezine iletir. Epifiz bezi, daha yüksek salgılama ile sirkadiyen bir tarzda melatonin salgılar. Melatonin, uykuya dalınması için gereken süreyi azaltıp toplam uyku süresini artırarak uyku kalitesini yükseltir.
Melatonin takviyesi vücut tarafından çok iyi tolere edilir ve belirgin kısa veya uzun vadeli olumsuz etkileri yoktur. Melatoninin sirkadiyen ritmi senkronize ettiği ve uykunun başlangıcını, süresini ve kalitesini iyileştirdiği bilinmektedir. Ayrıca melatoninin, uyku fonksiyonları, sirkadiyen ritim, uyku bozuklukları ve uyku ile ilişkili solunum bozuklukları üzerinde düzenleyici ve tedavi edici çeşitli terapötik işlevleri vardır. Bu nedenle melatonin, uyku bozukluklarının tedavisinde kullanılan ilaçlar arasında önemli ölçüde daha az yan etki ile alternatif ve güçlü bir tedavi sunar.
Melatoninin olumlu etkileri uyku ile sınırlı değildir, sağlığa aşağıda sıralanan birçok yararı vardır:
· Adet düzensizliklerinin giderilmesine ve adet sancılarının azaltılmasına katkı sağlar.
· Vücudun günlük ritmi ile melatonin hormonu arasındaki bağlantı dolayısıyla mevsim geçişleri ile birlikte ortaya çıkan mevsimsel depresyonun tedavisine destek olur.
· Hücresel olarak büyüme ve gelişimi uyarıcı etki gösteren büyüme hormonunun düzeylerini arttırmaya yardım eder.
· Güçlü antioksidan özelliği sayesinde göz yapılarını hücresel hasara karşı koruyarak görme sağlığını olumlu yönde etkiler.
· Mide asit sentezini engelleyici özelliği, reflü hastalığının belirtilerini azaltıcı etki yapabilir.
· Vücutta bulunan yağ hücrelerini düzenleyerek dengede tutmaya yardımcı olur.
· Vücuttaki iltihaplanmayı azaltmaya katkı sağlar.
· Bağışıklık sistemini güçlendirmeye destek olur.
TRİPTOFAN
Proteinin sentezlenmesine yardımcı bir amino asit olan triptofan, insan davranışlarını ve ruh halini pozitif yönde etkileyen önemli işlevlere sahiptir. Triptofanın ağlığa yararları aşağıdaki gibi sıralanabilir:
· Uyku bozukluklarını azaltmaya ve tedavi etmeye, melatoninin etkilerini arttırmaya yardımcı olur.
· Sinir hücrelerinin işlevlerini daha verimli bir hale getirerek depresyon ve anksiyete riskini azaltmaya, duygu durumunu düzenlemeye, mevsimsel duygu ve davranış bozukluklarını gidermeye katkı sağlar.
· Sigara ve alkol gibi maddeleri bırakırken ortaya çıkan kaygı bozukluklarını gidermeye destek olur.
· Kadınlarda adet öncesi ve adet döneminde oluşan rahatsızlıkları azalmaya yardım eder.
· Hafıza ve odaklanma becerilerini güçlendirmeye katkıda bulunur.
· Triptofan ve B6 vitamininin melatonin ile birlikte kullanılması gece uyanmalarının azaltılmasına yardımcı olur.
B6 VİTAMİNİ
B6 vitamininin (piridoksin) uyku işlevleri, hormonal sistem, bilişsel sistem, sinir sistemi, bağışıklık sistemi ve kan üretimi gibi birçok alanda görevleri olduğu bilinmektedir. B6 vitamini, insan vücudunda çok önemli biyolojik reaksiyonların gerçekleşmesi için gerekli olan bir mikrobesin öğesidir. Beyin fonksiyonları üzerinde önemli etkileri bulunan B6 vitamini, sinirsel iletimi sağlayan nörotransmiterlerin üretimi için gereklidir. B6 vitamininin sağlığa yararları aşağıdaki gibi sıralanabilir:
· Uyku bozukluklarını azaltmaya ve tedavi etmeye, melatoninin etkilerini artırmaya yardımcı olur.
· Beyin ve sinir sisteminin sağlığını korumaya, ruh halini iyileştirerek depresyon riskini azaltmaya yardım eder.
· Hemoglobin üretimine yardımcı olarak kansızlık (anemi) gelişimini önlemeye destek olur.
· Kadınlarda adet öncesi ve adet döneminde oluşan rahatsızlıkları azalmaya katkı sağlar.
· Damar sağlığını koruyarak kalp ve damar hastalıklarına karşı koruma sağlar.
· Göz sağlığının korumaya destek olur.
· Kanserden korunmaya katkıda bulunur.
KEDİOTU
Kediotu (valeriana officinalis) geleneksel tıpta binlerce yıldır kullanılan şifalı bir bitkidir. Çiçekleri parfüm yapımında kullanılırken kökleri rahatlatan ve uyku verici bir etkiye sahiptir. Kediotunun sağlığa yararları aşağıdaki gibi sıralanabilir:
· Uykusuzluk sorunu olan kişilerin daha rahat uyumasına yardımcı olur.
· Kediotu iyi bir kas gevşetici olarak bilinir. Bu özelliğiyle adet ağrılarının ve şiddetli uterus kasılmalarının azalmasını sağlamaktadır. Ayrıca rahatlatıcı etkisi sayesinde adet öncesi sendromun yarattığı duygusal ve davranışsal dengesizliklere de iyi gelebilir.
· Rahatlamaya yardımcı olur. Araştırmalar, kediotu kökünün stresli durumlarda ortaya çıkan anksiyeteyi azaltmaya yardımcı olabileceğini göstermektedir.
· Ağrıyı hafifletebilir. Kediotu sinir sistemi üzerinde doğal bir ağrı kesici etkisi yaratabilir.
PASSİFLORA
Rahatlatıcı ve gevşetici etkisiyle tanınan passiflora (çarkıfelek çiçeği) uykusuzluğun ve kaygının giderilmesine doğal yollardan yardımcı olabilir. Passiflora, uyku bozukluğu tedavisinde kullanılan geleneksel bir bitkisel yatıştırıcı, anksiyolitik ve popüler bir uyku yardımcısı olarak bilinir. Passifloranın sağlığa yararları aşağıdaki gibi sıralanabilir:
· Uykunun düzenlenmesine yardımcı olur.
· Adet düzensizliklerinin giderilmesine ve adet sancılarının azaltılmasına katkı sağlar.
· Stresin azaltılmasına ve kaygının ortadan kaldırılmasına destek olur.
· Kan basıncını dengeleyerek kalp hastalıklarının önlenmesine yardım eder.
· Ağrının hafifletilmesine katkıda bulunur.
· Dikkat dağınıklığının giderilmesine destek olur.
OĞULOTU
Güzel bir kokuya sahip olan oğulotu (melissa officinalis), insana dinginlik, hafiflik ve rahatlama hissi verir. Halk arasında bal bitkisi, mavi balsam, nane balsamı, acemotu, tatlı balsam ve limon otu olarak da bilinir. Oğulotunun sağlığa yararları aşağıdaki gibi sıralanabilir:
· Uyku düzeninin oluşmasına yardım eder.
· Adet ağrısını ve adet öncesi sendromu hafifletmeye yardımcı olur.
· Stresi ve kaygıyı azaltmaya katkı sağlar.
· Beynin fonksiyonlarını artırarak hafızayı güçlendirmeye destek olur.
ŞERBETÇİOTU
Bağışıklığı güçlendiren şerbetçiotu (humulus lupulus) antiseptik, antioksidan, iltihap önleyici ve vücudu rahatlatma özelliklerine sahiptir. Şerbetçiotunun sağlığa yararları aşağıdaki gibi sıralanabilir:
· Uykusuzluk sorununun giderilmesine yardımcı olur.
· Adet düzensizliklerinin giderilmesine ve adet sancılarının azaltılmasına katkı sağlar.
· Sinir sistemini düzenleyerek stresin ve gerginliğin azaltılmasına destek olur.
· Sindirim sisteminin düzenlenmesine ve mide ağrılarının azaltılmasına yardım eder.
SAFRAN
Safran (crocus sativus), uyku kalitesini arttırmaya, libidoyu yükseltmeye, ruh halini iyileştirmeye ve hafızayı güçlendirmeye yardımcı olan değerli bir bitkidir. Gün ışığı baharatı olarak da bilinen safran, hem güzel tadı ve kokusu hem de sağlığa katkıları nedeniyle tüm dünyada yaygın olarak kullanılır. Safranın sağlığa yararları aşağıdaki gibi sıralanabilir:
· Uyku kalitesinde artışa ve daha kolay uykuya dalmaya yardımcı olur.
· Adet düzensizliklerinin giderilmesine ve adet sancılarının azaltılmasına katkı sağlar.
· Sinir sistemini düzenlemeye, beyin sağlığını korumaya, depresyon ve anksiyete tedavisine doğal yollardan destek olur.
· Afrodizyak etkisiyle libidoyu yükseltmeye yardım eder.
· Güçlü bir antioksidan kaynağı olarak bağışıklık sistemini güçlendirmeye yardımcı olur.
SARI KANTARON
Sarı kantaron (hypericum perforatum), binbirdelikotu, kılıçotu, kanotu, yaraotu, kuzukıran olarak da bilinir. Uykuya dalmayı kolaylaştıran sarı kantaronun sağlığa yararları aşağıdaki gibi sıralanabilir:
· Doğal antidepresan etkisiyle sinirleri yatıştırmaya yardımcı olabilir ve bu özelliği sayesinde stres kaynaklı uykusuzluğun, kaygı, korku gibi hislerin azalmasını sağlayabilir.
· Adet düzensizliklerinin giderilmesine ve adet sancılarının azaltılmasına katkı sağlar.
· Mutluluk hormonlarının salgılanmasını destekleyerek depresyon ve anksiyete gibi olumsuz ve ciddi ruhsal sorunlardan kurtulmaya yardımcı olur.
· Kanserli hücrelerin büyüyüp çoğalmasını engellemeye destek olur.
PAPATYA
Rahatlatıcı ve uykuyu düzenini sağlayıcı, iltihap giderici, antioksidan ve yara iyileştirici özellikleri ile bilinen papatya yüzyıllardır sağlık için kullanılan bir bitkidir. Papatyanın sağlığa yararları aşağıdaki gibi sıralanabilir:
· Yatıştırıcı ve kas gevşetici etkisi nedeniyle rahat uyumaya ve uyku kalitesinin arttırılmasına katkı sağlar.
· Adet düzensizliklerinin giderilmesine ve adet sancılarının azaltılmasına destek olur.
· Anksiyeteyi azaltmaya yardımcı olur.
· Antioksidan kapasitesi sayesinde hücreleri zararlı etkileri olan radikallere karşı korumaya yardım eder.
· İçeriğindeki biyoaktif bileşikler sayesinde farklı bakteri, mantar ve virüs türlerine karşı koruyucu olabilir.
· Anti-mikrobiyal ve iltihap giderici etkileri sayesinde soğuk algınlığı, nezle ve boğaz ağrısı gibi hastalıkların tedavisine katkıda bulunur.
· Pıhtılaşmayı önleyici, tansiyon ve kolesterol değerlerini düşürücü etkileriyle kalp damar sağlığına ve koroner kalp hastalığına karşı koruyucu olabilir.
· Mide asit salgısını azaltarak ve zararlı mikroorganizmaların yayılmasını önleyerek mide ülserlerine karşı koruyucu olabilir.
· Kemik kaybını önleyerek osteoporoza karşı koruyucu olabilir.
BİBERİYE
Akdeniz’e özgü şifalı bir bitki olan biberiye, geleneksel olarak uykuya geçişi kolaylaştırıcı, ağrı dindirici ve iltihap giderici olarak kullanılır. Yüksek miktarda A, C, B6, B1 ve B9 vitaminleri içeren biberiye, magnezyum, kalsiyum, bakır, manganez ve demir mineralleri bakımından da zengin bir kaynaktır. Biberiyenin sağlığa yararları aşağıdaki gibi sıralanabilir:
· Uyku kalitesinde artışa ve daha kolay uykuya dalmaya yardımcı olur.
· Adet düzensizliklerinin giderilmesine ve adet sancılarının azaltılmasına katkı sağlar.
· İltihap giderici ve sindirimi rahatlatıcı özelliğiyle hazımsızlık, ülser ve mide sorunları yaşayan kişilere faydalı olur.
· Bağışıklık sistemini güçlendirmeye yardım eder.
· Alzheimer ve Parkinson gibi hastalıklarla mücadelede etkili olabilir.
· Kas ve eklemlerde meydana gelen iltihapların iyileşmesinde etkili olabilir.
· Doğal bir idrar söktürücü olarak kullanılabilir.